Wat beteken: “Die Sabbat is gemaak vir die mens, nie die mens vir die Sabbat nie” Mark2:27.

---

MARKUS 2:27 Afrikaans 1933/1953 (AFR53) “En Hy sê vir hulle: Die sabbat is gemaak vir die mens, nie die mens vir die sabbat nie.” Soos met enige Bybelstudie en die “ontleding” van enige Bybeltek, is dit belangrik om altyd die baie belangrike beginsel van KONTEKS te onhou. Ons kan nie na ‘n teksgedeelte kyk sonder om die konteks waarin dit aangehaal en geskryf is inag te neem nie. Eerste ‘n bietjie agtergrond: Die Sabbat is by die skepping geheilig. Dit is vir die mens verordineer “toe die moresterre saam gejubel en al die seuns van God gejuig het.” Job 38: 7. Hy (God) het dit aan Adam gegee as 'n rusdag. Dit was 'n gedenkteken van die skeppingswerk, en dus 'n teken van Gods krag en van Sy liefde. Die Skrif sê, “Hy het vir Sy wonders 'n gedagtenis gestig.” “Sy onsigbare dinge kan van die skepping van die wêreld af in Sy werke verstaan en duidelik gesien word, naamlik Sy ewige krag en goddelikheid.” Gen. 2:3; Ps. 111: 4; Rom. 1: 20. KE 280.2 Geen ander instelling wat aan die Jode gegee is, het hulle so volkome onderskei van die nasies rondom hulle soos die Sabbat nie. Dit was God se doel dat die viering van die Sabbat hulle sou aanwys as diegene wat Hom aanbid het. Dit sou die teken wees van hulle verwydering van afgodediens, en van hulle verbintenis met die ware God. Maar om die Sabbat te kan heilig moet die mense self heilig wees. Deur die geloof moet hulle die geregtigheid van Christus deelagtig word. Toe die gebod aan Israel gegee is, “Dink aan die Sabbatdag, dat jy dit heilig,” het die Here ook aan hulle gesê, “Julie moet vir My heilige mense wees.” Exod. 20: 8; 22: 31. Alleen op hierdie wyse sou die Sabbat Israel onderskei as die aanbidders van God. KE 282.3 Namate die Jode van God afgedwaal en in gebreke gebly het om die geregtigheid van Christus deur die geloof aan te neem, het die Sabbat sy betekenis vir hulle verloor. Die Satan het gestreef om homself te verhef en die mense weg te trek van Christus, en hy het hom beywer om die Sabbat te verdraai omdat dit die teken is van die krag van Christus. Die Joodse leiers het die wil van die Satan gedoen deur God se rusdag met moeilike vereistes te belemmer. In die dae van Christus was die Sabbat so verdraai dat die viering daarvan die karakter van selfsugtige, eiesinnige mense geopenbaar het eerder as die karakter van 'n liefdevolle hemelse Vader. Die rabbi's het God werklik voorgestel as iemand wat wette gegee het wat die mense onmoontlik nie kon gehoorsaam. nie Hulle het die mense gelei om God te beskou as n tiran, en om te dink dat die viering van die Sabbat soos Hy dit voorgeskryf het, mense hard en wreed gemaak het. Dit was die werk van Christus om hierdie verkeerde begrippe uit die weg te ruim. Alhoewel die rabbi's Hom met ongenadige vyandigheid agtervolg het, het Hy nooit die skyn gegee dat Hy aan hulle vereistes voldoen het nie, maar Hy het voortgegaan om die Sabbat te hou volgens die wet van God. KE 283.1. In die wêreld van Jesus se dag het twee kenmerke die Hebreeuse nasie van ander mense onderskei—hulle het een God aanbid in plaas van baie gode, en hulle het op die sewende dag weerhou van werk. Eeue vroeër, toe hulle 'n vrye nasie was, het hulle gefaal in beide hierdie sake, en verval in afgodery en Sabbatsonderbreking. Profeet na profeet het hulle gewaarsku teen die rampspoedige koers waarop hulle op pad was, maar hulle het hul afwaartse geestelike gly voortgesit. Uiteindelik is hulle weggevoer - die tien noordelike stamme deur Assirië en die Suidelike Koninkryk van Juda 140 jaar later deur die Babiloniërs. Toe hulle uit Babiloniese ballingskap teruggekeer het, het hulle hard probeer om die foute te vermy wat tot hul vroeëre verlies van nasieskap gelei het. Hulle het gepoog om 'n heining rondom die Sabbat te plaas, en hulle het gedetailleerde lyste geformuleer van wat wel en nie toegelaat is nie. Die Misjna, die gekodifiseerde tradisionele wet van die Jode, lys 39 hoofsoorte arbeid wat op die Sabbat verbied is. Maar "hierdie algemene regulasies is verder in fyn besonderhede verduidelik. Benewens hierdie baie regulasies was daar tallose ander bepalings aangaande die onderhouding van die Sabbat. Mees algemeen bekend, miskien, is die sogenaamde 'Sabbatdagreis' van 2 000 welpies. - ietwat minder as 2/3 myl. Dit was oa nie toelaatbaar om 'n sakdoek op die sabbat te dra nie, tensy een punt daarvan aan 'n mens se kledingstuk vasgewerk word - in welke geval dit tegnies nie meer 'n sakdoek was nie, maar deel van die kleed. kledingstuk."—The SDA Bible Commentary, vol. 5, bl. 587 Terwyl die Joodse leiers behep geraak het met gedetailleerde regulasies, het Jesus die Sabbat herstel tot die doel waarvoor Hy dit geskep het. Die Sabbat was nie bedoel om 'n las te wees nie, maar 'n genot. Dit moes 'n dag van aanbidding, ontspanning en herstel wees; 'n dag van vreugde; 'n dag wat bydra tot die geluk van ander. Nou dan, wat is die konteks van hierdie teksgedeelte?: Op die Sabbatdag, toe die Heiland en Sy dissipels van die plek van aanbidding gekom het, moes hulle deur 'n koringland gaan. Jesus het tot laat gewerk, en terwyl hulle deur die koringlande geloop het, het die dissipels van die are gepluk en in hulle hande uitgevryf sodat hulle die korrels kon eet. Op enige ander dag sou hierdie daad geen kommentaar uitgelok het nie, want iemand wat deur n graanland, tuin, of wingerd geloop het, was geregtig om te pluk wat hy wou eet. (Sien Deut. 23: 24, 25.) Maar om dit op die Sabbat te doen, is beskou as 'n daad van ontheiliging. Nie alleen was die pluk van die graan as 'n soort van oes beskou nie, maar om dit met die hande uit te vryf, is as dors beskou. Daar was dus, in die oordeel van die rabbi's, 'n dubbele oortreding gepleeg. KE 283.2 Dadelik het die spioene by Jesus gekla, “Kyk, U dissipels doen wat nie geoorloof is om op die Sabbat te doen nie.” KE 284.1 Toe Hy by Betesda van Sabbatskending beskuldig is, het Jesus Homself verdedig deur te beklemtoon dat Hy die Seun van God is en dat Hy saam met Sy Vader gewerk het. Maar nou dat Sy dissipels beskuldig is, het Hy voorbeelde uit die Ou Testament aangehaal van dade wat op die Sabbat gedoen is deur diegene wat in die diens van God was. KE 284.2 Die Joodse leiers het gespog met hulle kennis van die Skrifte, en die antwoord wat die Heiland hulle gegee het, was 'n bestraffing van hulle onkunde aangaande die Heilige Skrif. “Het julle dan nie dit gelees,” het Hy gevra, “wat Dawid gedoen het nie — toe hy honger gehad het, hy en die wat by hom was—hoe hy in die huis van God gegaan en die toonbrode geneem en geëet het, . . . wat hulle nie geoorloof was om te eet nie, maar net die priesters alleen?” “En Hy sê vir hulle: Die Sabbat is gemaak vir die mens, nie die mens vir die Sabbat nie.” “Of het julle nie in die wet gelees dat die priesters op die Sabbat in die tempel die Sabbat ontheilig en onskuldig is nie? En Ek sê vir julle: Een wat groter is as die tempel, is hier. . . . Die Seun van die mens is Here ook van die Sabbat.” Lukas 6: 3, 4; Markus 2: 27, 28; Matt. 12: 5, 6, 8. KE 284.3. Die Antwoord van Jesus op die beskuldigings: Christus verdedig hulle in wat hulle gedoen het deur: Voorbeelde. Hulle het 'n goeie presedent daarvoor gehad in Dawid se eet van die toonbrood, toe hy honger was, en daar geen ander brood was om te kry nie (Mark 2:25, 2:26); Het jy nog nooit gelees nie? Let op, Baie van ons foute sou reggestel word, en ons onregverdige afkeuring van ander reggestel word, as ons net sou onthou wat ons in die Skrif gelees het; beroepe daarop is die mees oortuigende argument. “Julle het gelees dat Dawid, die man na God se hart, toe hy honger was, dit nie moeilik gemaak het om die toonbrood te eet nie, waarvan niemand volgens die wet mag eet nie, behalwe die priesters en hulle families.” Let wel, Rituele nakominge moet plek maak vir morele verpligtinge; en dit kan in 'n geval van nood gedoen word, wat andersins nie gedoen mag word nie. MHBCC 960,24 Argumente / verduidelikings: Eerstens, Vir wie is die sabbat gemaak? (Mark 2:27); dit is gemaak vir die mens, en nie die mens vir die sabbat nie. Die sabbat is 'n heilige en goddelike instelling; maar ons moet dit as 'n voorreg en 'n voordeel ontvang en omhels, nie as 'n taak en 'n sleurwerk nie. Eerstens, God het dit nooit ontwerp om 'n las op ons te wees nie, en daarom moet ons dit nie vir onsself so maak nie. Die mens is nie gemaak vir die sabbat nie, want hy is gemaak 'n dag voordat die sabbat ingestel is. Die mens is gemaak vir God, en vir sy eer en diens, hy is nie vir die sabbat gemaak om deur die wet daarvan gebonde te wees van wat nodig is tot die ondersteuning van sy lewe nie. Tweedens, God het dit ontwerp om 'n voordeel vir ons te wees. Hy het dit vir die mens gemaak. 1. Hy het ag geslaan op ons liggame, sodat hulle kon rus en nie moeg word met die voortdurende werk van hierdie wêreld nie (Deuteronomium 5:14); dat u dienskneg en u diensmaagd kan rus. Nou hy wat die sabbatsrus vir die rus van ons liggame bedoel het, het beslis nooit bedoel dat dit ons in 'n noodsaak sou weerhou om die nodige te doen vir die liggaam nie; dit moet so vertolk word dat dit nie homself weerspreek nie – dus vir opbou, en nie vir vernietiging nie. 2. Hy het baie meer agting vir ons siele gehad. Die sabbat is 'n dag van rus gemaak, net om 'n dag van heilige werk te wees, 'n dag van gemeenskap met God, 'n dag van lof en danksegging; en sonder die res van wêreldse sake, sodat ons onsself noukeurig op hierdie werk (gemeenskap met God) kan toespits en die hele tyd daarin kan deurbring, in die openbaar en in privaatheid. As dit reg was vir Dawid om sy honger te stil deur die heilige toonbrode te eet, dan was dit ook reg vir die dissipels om van die are te pluk en te eet op die heilige ure van die Sabbat. En dan weer het die priester harder gewerk op die Sabbatdag as op enige ander dag. As dit gewone sekulêre werk was, sou sulke werk sonde gewees het; maar die priesters het die werk verrig in die diens van God. Hulle was besig met die ritueel wat gewys het op die verlossende krag van Christus, en hulle werk het nie die Sabbat geskend nie. Maar nou het Christus self gekom. Die dissipels, deur die werk van Christus te doen, was met Gods werk besig, en wat nodig was om daardie werk te doen, kon ook op die Sabbat gedoen word. KE 284.4 Christus wou Sy dissipels en Sy vyande leer dat die diens van God eerste kom. Die doel van God se werk op die aarde is die verlossing van die mens; enigiets wat dus op die Sabbat gedoen moet word in verband met daardie werk, kan nie die wet van die Sabbat skend nie. Jesus het toe Sy argument beklink deur te verklaar dat Hy “Here ook van die Sabbat” is — Iemand wat heeltemal bokant die wet gestaan het. Hierdie ewige Regter het die dissipels vrygespreek van blaam deur Hom te beroep op die wette wat hulle dan sou oortree het. KE 284.5 Jesus het nie die saak laat verbygaan sonder 'n bestraffing van Sy vyande nie. Hy het gesê dat hulle in hulle blindheid 'n verkeerde begrip van die doel van die Sabbat gehad het. Hy het gesê: “Maar as julle geweet het wat dit beteken: Ek wil barmhartigheid hê en nie offerande nie, sou julle die onskuldiges nie veroordeel het nie.” Matt. 12: 7. Hulle baie meedoënlose rites kon nie die gebrek aan opregtheid en tere liefde toesmeer wat altyd die opregte aanbidder van God sal kenmerk nie. KE 285.1 Weer het Christus die waarheid beklemtoon dat offerandes op sig- self geen waarde het nie. Hulle is die middel, maar nie die doel nie. Hulle doel is om die aandag van die mense op die Heiland te vestig en hulle aldus in ooreenstemming met God te bring. Dit is liefdesdiens wat God waardeer. As dit ontbreek, dan is 'n gewone reeks seremonies net 'n aanstoot vir Hom. So is dit ook met die Sabbat. Die doel daarvan is om die mens in gemeenskap met God te bring; maar wanneer die hart in beslag geneem is deur vermoeiende rites, word die doel van die Sabbat verydel. Die blote uiterlike viering daarvan is waardeloos. KE 285.2 Samevatting / Opsomming: Jesus se woorde is waar. Hy het die Sabbat vir die mens gemaak (Markus 2:28). Dit beteken, die Sabbat is nie iets wat God áán ons doen nie, maar is iets wonderlik wat Hy vír ons doen. In Sy (Christus se) tyd het die Sabbat so verdorwe geword dat die onderhouding daarvan ‘n spieëlbeeld was van selfsugtige en selfgenoegsame mense eerder as van die karakter van God. Christus het die valse leerstelling opsy geskuif waardeur diegene wat daarop aanspraak maak dat hulle God ken, Hom verkeerd voorgestel het.” –EGW PK, p. 183. Jesus het aangetoon hoe die Fariseërs, deur ‘n lang periode van wettiesheid, reël vir reël opgehoop het; tradisie op tradisie gestel het, en die Sabbat gestroop het van die vreugde wat dit veronderstel was om te wees, en so het dit ‘n las geword. Hy wou dit benadruk dat die Sabbat nie ‘n las moet wees nie. Dis “gemaak” (geskape) as ‘n unieke geleentheid vir mense om meer te leer oor die karakter van God wat die Sabbat gemaak het, en ook om ervaring op te doen deur te leer oor God se skepping en dit te waardeer. Deur vrae te laat ontstaan deur Sy optrede, dwing Jesus Sy dissiples, die Joodse leiers, en die skares om dieper oor die Skrif te dink en oor wat hulle geloof in God in elk geval beteken. Dis so maklik vir enigeen van ons om verstrengel te raak in reëls en voorskrifte, wat nie noodwendig op sigself sleg is nie, maar wat dan uiteindelik die doel self word, terwyl ons einddoel eintlik ‘n kennis van God en Sy karakter, die Een wat ons dien, behoort te wees. Hierdie korrekte begrip sal dan uiteindelik daartoe aanleiding gee tot ‘n getroue gehoorsaamheid aan Hom, gebou op ons vertroue in die verdienste van Christus se geregtigheid vir ons.